Schaffgotschowie. Panowie na Chojniku i Cieplicach

autor: Arkadiusz Kuzio-Podrucki

miejsce i rok wydania: Jelenia Góra - Cieplice 2013

Szanowny Czytelniku trafia do rąk Twoich drugie dzieło dotyczące Cieplic, a właściwie możnego śląskiego rodu Schaffgotschów, który od początku XV do prawie połowy XX wieku był właścicielem obecnie uzdrowiskowej dzielnicy Jeleniej Góry.

Jego autorem jest Arkadiusz Kuzio-Podrucki (...). W 2007 roku opublikował monografię (jako dorobek naukowy Katedry Biografistyki Uniwersytetu Opolskiego), pt. „Schaffgotschowie. Zmienne losy śląskiej arystokracji”. Druk tej publikacji sfinansował Urząd Miejski w Bytomiu. Autor opisał w niej wszystkie linie rodu Schaffgotschów: dolnośląską, górnośląską, czeską i austriacką. Książce towarzyszyło kolorowe i z dużą starannością, choć skrótowo przygotowane w formacie A3, drzewo genealogiczne Schaffgotschów.

W związku z tym, że ta cenna, szczególnie dla naszego regionu, praca wydana była w stosunkowo niedużym nakładzie, nie była znana a tym bardziej dostępna szerszemu gronu czytelników na Dolnym Śląsku, w tym w Kotlinie Jeleniogórskiej.

Tak się złożyło, że kiedy Muzeum Przyrodnicze w Jeleniej Górze starało się, od 2009 roku, o wydanie przetłumaczonego przez Andrzeja Paczosa dzieła Caspra Schwenckfeldta „Dokładne opisanie jeleniogórskiego ciepłego zdroju położonego na Śląsku pod Karkonoszami”, które ukazało się w 2011 roku jako pierwsza pozycja z cyklu: „Źródła Cieplickie”, jeden z kolekcjonerów cieplickich dostarczył mi egzemplarz dzieła Pana Arkadiusza Kuzio-Podruckiego. (...)

Niniejsze wydanie „cieplickie” monografii Schaffgotschów zostało uzupełnione wieloma ilustracjami, z których duża część jest publikowana pierwszy raz.

Stanisław Firszt
Dyrektor Muzeum Przyrodniczego
w Jeleniej Górze

Wstęp

Śladami Schaffgotschów
Blisko księcia
Gotsche II Założyciel
Na dworze
Nowy herb
Na zamku Gryf
Pierwszy kanclerz i starosta
Synowie Hansa I
Ulryk I - rycerz bez skazy
Hans II z Gryfu i Chojnika
Synowie Hansa II
Kacper z Karpnik
Panowie zamku Kamienica
Baron i pan stanowy Żmigrodu
Pan Żmigrodu
Panowie z Czernicy
Spadkobierca Chojnika i Gryfu
Zbierane dziedzictwo
Fundacje Hansa Ulryka
Piastowska księżniczka
Przeciw i za Habsburgiem
Praskie uroczystości
Z Wallensteinem
Skazany generał
Dzieci zdrajcy
Pod panowaniem Wazów
Kanonik i genealog
Odzyskany spadek
Śląskie godności
Cesarski poseł
Spotkania z Sobieskimi
Dla Boga
Cieplickie wody
Złote Runo
Podróże Jana Antoniego
Spadkobierca Piastów
Kłopoty i tragedie
Śląskie urzędy
Zaszczyty
Dla kultury i poddanych
Założenie biblioteki majorackiej
Rodzina Jana Antoniego
Między Austrią i Prusami
Biskup Schaffgotsch
Książę-biskup Wrocławia
Monety Schaffgotscha
Biskup wygnaniec
Zakupy Karola Gotarda
Rodzina Karola Gotarda
Zmiany w Cieplicach
Budowle Jana Nepomuka
Honory i rodzina Jana Nepomuka
Sławni przejazdem
Wyprawa Adamsa
Wizyty Czartoryskich
Czas wojen i zmian
Wolny pan stanowy – równy książętom
„...od Polaków Niemcami a od Niemców Polakami zwani...”
O bibliotece
militariach i obrazach
Naukowiec
Inwestycje Leopolda Chrystiana
Czasy przemysłu i rewolucji
Królewskie wizyty
Leopold Chrystian i Karol
W cesarstwie niemieckim
Koniec cesarstwa
Biblioteczne ostatki
Nieukończone dzieło
Czasy nazistów
Ostatni hrabia z Cieplic
Kotlina Jeleniogórska w Polsce
XXI wiek

Podsumowanie

Rodowód

Bibliografia